Σουηδικά κέτο Lussekatter/St. Lucia keto buns

Στις 13 Δεκεμβρίου, θα είναι κατάμεστοι από πομπές Lucia όλοι σχεδόν οι παιδικοί σταθμοί, τα σχολεία, τα γηροκομεία και οι εκκλησίες στη Δανία και στη Σουηδία.

Χαμός γίνεται!
Αυτή η γιορτή της Santa Lucia, δεν έχει καμία απολύτως σχέση με τα Χριστούγεννα και καμία απολύτως σχέση με την Αγία της Σικελίας!

Εεε…τι;

Και όμως ναι!

Είναι ένα μιξ διαφόρων παραδόσεων και ιστορίας που έχουν συνδυαστεί σε ένα γεγονός.

Η αλήθεια είναι ότι οι περισσότεροι δεν έχουν ιδέα τι γιορτάζουν. Αν και η Λουκία ήταν Αγία της Σικελίας, φαινόμενα όπως το Lussenatten και το Lussekatter είναι μια σκανδιναβική εφεύρεση.

Τα κοριτσάκια αγαπούν να ντύνονται στα άσπρα και ελπίζουν να γίνουν Luciabrud-κατά λέξη νύφη της Λουτσία, που είναι το κορυφαίο κορίτσι στην πομπή με τα κεριά στην κορώνα στο κεφάλι.
Την ακολουθούν παιδιά, δύο-δύο κρατώντας κεριά στα χέρια τους.

Το οποίο, seriously, πόσο επικίνδυνο να γυρνάνε τα παιδάκια με αναμμένα κεριά στο μαλλί και στα χέρια;

Ας δούμε λοιπόν πως επικράτησε και από πού προέρχεται αυτή η παράδοση!

Η Σκανδιναβική Λουτσία, είναι απλά η γιορτή του φωτός αφού το όνομα Lucia προέρχεται από τη λατινική λέξη για το φως, lux.
Στο Γρηγοριανο ημερολόγιο που μπήκε σε ισχύ τον 16ο αιώνα, η συντομότερη ημέρα του έτους είναι η 21 Δεκεμβρίου.

Σύμφωνα όμως με το Ιουλιανό ημερολόγιο που ήταν πριν, αυτή τη θέση την έχει η 13η Δεκεμβρίου. Και ναι, επειδη δεν κολλάει αυτό καθόλου με τις ημερομηνίες αν ξέρεις λίγακι πως λειτουργούσε το Ιουλιανό ημερολογιο, το εξηγεί εδώ γιατί 13 Δεκεμβίου και όχι 25 όπως λογικά θα έπρεπε να είναι η πιο σύντομη μέρα του χρόνου!

Είναι λοιπόν και η πιο σκοτεινή μέρα του χρόνου και πιστέψτε με, εδώ στο βορρά δε βλέπουμε το φως της μέρας κυριολεκτικά αυτή την εποχή!

Όλοι περιμένουμε με λαχτάρα πιο φωτεινές μέρες, γι’ αυτό γιορτάζουμε τη μέρα αυτή! Είναι πολύ συμβολικό λοιπόν!

Και πώς το συνδυάζουμε με τη γιορτή των Χριστουγέννων;

Αυτό το σουηδικό έθιμο έχει ρίζες γερμανικές, όπου ένα νεαρό κορίτσι, με το όνομα Christkindlein, δηλαδή το μικρό παιδί του Ιησού, πήγαινε από σπίτι σε σπίτι με κεριά στα μαλλιά και μοίραζε φαγώσιμα δώρα το βράδυ της 12ης Δεκεμβρίου.

Αυτό εισάγει και τα Χριστούγεννα στην ιστορία της Λουτσίας για πρώτη και μοναδική φορά. Ήταν μία ωραία κίνηση σε εποχές φτώχειας. 

Οι Σουηδοί γιορτάζουν το Lucianatten, την νύχτα της Λουτσία δηλαδή, ειδικά στα δυτικά μέρη της χώρας, από τον 17ο αιώνα.

Η παράδοση είναι ότι τα νεαρά κορίτσια της εκάστοτε φάρμας τότε, με αναμμένα κεριά σε μία κορώνα στα μαλλιά τους, ξυπνούσαν τον κόσμο στις υπόλοιπες φάρμες

με καφέ και τα Lussekatter/Lucia buns, σαν αυτά που έχω κάνει κέτο σε αυτή τη συνταγή!

Αργότερα, το 1927, ο ιταλικής καταγωγής Σουηδός δημοσιογράφος Guido Valentin που δούλευε στην εφημερίδα Stockholms Dagblad οργάνωσε μια υπαίθρια πομπή Lucia στους δρόμους της Στοκχόλμης.

Για να κάνει την όλη εκδήλωση πιο ενδιαφέρουσα, συνέθεσε νέους στίχους σε ένα παλιό ιταλικό ναυτικό τραγούδι.

Fun Fact: Η Santa Lucia που αναφέρεται στο πρωτότυπο τραγούδι δεν είναι καθόλου η Αγία Λουκία, αλλά το μικρό ψαροχώρι Borgo Santa Lucia στον κόλπο της Νάπολης. 

Το 1944, το περιοδικό Weekly οργάνωσε έναν διαγωνισμό ομορφιάς στην Εθνική Σκάλα της Κοπεγχάγης, όπου η νικήτρια ονομάστηκε Luciabrud.

Πρέπει να φτάσουμε μέχρι τη δεκαετία του 1960 προτού η πομπή Lucia γίνει μια χαρακτηριστική δραστηριότητα εσωτερικού χώρου για παιδιά σε σχολεία και παιδικούς σταθμούς.

Η γιορτή της Αγίας Λουκίας είναι στις 13 Δεκεμβρίου. Πρόκειται για την Αγία Λουκία των Συρακουσών, η οποία είναι η προστάτιδα της πόλης αυτής. Πρέπει να έζησε κατά τους χριστιανικούς διωγμούς του Διοκλητιανού, όπου έγινε μάρτυρας. Κοντά στο 340μΧ.

Ο θρύλος λέει ότι η μητέρα της Λουκίας υπέφερε από κάποια ασθένεια και ως εκ τούτου πήγε την κόρη της στον τάφο της Αγίας Αγάθης της Κατάνης, όπου και προσευχήθηκαν με πολύ ζήλο για τη μητέρα. Ηταν τόσος ο ζήλος, που εμφανίστηκε η Αγάθη και έδωσε την θεραπεία. Είπε επίσης στη Λουκία ότι θα γινόταν μάρτυρας. Φαίνεται της έκανε εντύπωση η ευσέβειά της.

Μετά από αυτή την εμπειρία, η Λουκία έδωσε τα υπάρχοντά της στους φτωχούς, κάτι που εξόργισε τον αρραβωνιαστικό της.

Ήτανε ξυπόλυτη και μάζευε radiccio φάση, και στράβωσε ο αρραβωνιάρης.

Την ανέφερε στις αρχές, και αποφασίστηκε να την τοποθετήσουν σε οίκο ανοχής.

Περίεργη τιμωρία για όταν δωρίζεις τα υπάρχοντα σου αλλά οκ, η πατριαρχία ήταν σε άλλο επίπεδο τότε.

Όταν όμως ήρθαν να την σύρουν ως εκεί, στάθηκε σταθερή σαν βράχος, αμετακίνητη!  Προσπάθησαν και ματαίως να την κάψουν και στο τέλος ένα σπαθί πέρασε από το λαιμό της και την σκότωσε!

Μια παραλλαγή του μύθου λέει ότι σκίζει τα όμορφα μάτια της για να μην τα ερωτευτεί κανένας άντρας. Ναι, δεν είχε και καλές εμπειρίες από δαύτους, η αλήθεια να λέγεται.

Έτσι θεωρείται η Αγία προστάτης των τυφλών και ο τρόπος που θανατώθηκε δίνεται ως λόγος για να την επικαλεστεί κάποιος σε σχέση με παθήσεις του λαιμού.

Μεγάλο το μπέρδεμα τελικά. Ευτυχώς καταλαβαινω τα Σκανδιναβικά  και κατάλαβα και εγώ η ίδια τι γίνεται.

Έτσι δεν γλιτώσατε λίγο μπλα μπλα… 

Τα ψωμάκια αυτά είναι γλυκά και αρωματισμένα με σαφράν, κρόκο κοζάνης δηλαδή, που τα κάνει κατακίτρινα. Σταφίδες δεν τρώμε, ανταυτού έχω βάλει αμύγδαλα. 

Τους σπόρους κακουλέ τους βάζω εγώ γιατί μου αρέσει η μυρωδιά πολύ σε συνδυασμό με το σαφράν.

Τα πλάθετε σε σχήμα S, όπως βλέπετε στις φωτό!

Lussekatter λοιπόν! 

Φτιάξτε τα για τις 13 Δεκεμβρίου!